Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έξέδωσε τον οδηγό ''Πρώτες Βοήθειες Ψυχικής Υγείας Οδηγός για εργαζόμενους στο πεδίο''.
'Εχει μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες και αποτελεί ένα σημαντικό οδηγό για Πρώτες Βοήθειες στην Ψυχική Υγεία.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παραχώρησε τα δικαιώματα μετάφρασης και δημοσίευσης για την έκδοση στην ελληνική γλώσσα στη «Συν-ειρμός» ΑμΚΕ Κοινωνικής Αλληλεγγύη.
Το Κέντρο Ημέρας Βαβέλ με τη στήριξης της ελληνικής αποστολής της International Medical Corps συνεργάστηκαν για την ελληνική έκδοση του.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Όταν συμβαίνουν τρομερά πράγματα στις κοινότητές μας, στις χώρες μας και στον κόσμο θέλουμε να προσφέρουμε ένα χέρι βοήθειας σε εκείνους που πλήττονται. Ο οδηγός αυτός αναλύει τις πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας, οι οποίες περιλαμβάνουν την ανθρώπινη, υποστηρικτική και πρακτική βοήθεια σε συνανθρώπους μας οι οποίοι προσφάτως υπέστησαν πλήγμα από μία κρίση.
Έχει σχεδιαστεί για εκείνους που είναι σε θέση να βοηθήσουν όσους έχουν βιώσει ακραία τραυματικά γεγονότα.
Παρέχει ένα πλαίσιο για την υποστήριξη των ατόμων, με τρόπους, οι οποίοι σέβονται την αξιοπρέπεια, την κουλτούρα και τις ικανότητές τους. Παρά την ονομασία τους, οι πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας, καλύπτουν τόσο την κοινωνική όσο και την ψυχολογική υποστήριξη.
Ας υποθέσουμε ότι σας καλούν ως μέλος του προσωπικού ή ως εθελοντή, για να βοηθήσετε σε μια μεγάλη καταστροφή ή ότι βρίσκεστε σε κάποιον τόπο όπου έχει συμβεί ένα ατύχημα και υπάρχουν τραυματίες.
Είτε ότι είστε εκπαιδευτικός ή εργαζόμενος στον τομέα της υγείας και συνομιλείτε με κάποιον από την κοινότητά σας ο οποίος μόλις έγινε μάρτυρας του βίαιου θανάτου κάποιου αγαπημένου του.
Αυτός ο οδηγός θα σας βοηθήσει να μάθετε τι μπορείτε να πείτε και να πράξετε για να στηρίξετε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, άτομα σε έντονη ψυχική δυσφορία.
Θα σας παρέχει επίσης πληροφορίες για το πώς να προσεγγίσετε μια νέα κατάσταση με ασφάλεια, για εσάς και τους άλλους, και πώς να μην προκαλέσετε βλάβη με τις ενέργειές σας.
Οι πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας συνίστανται από πολλές διεθνείς και εθνικές ομάδες εμπειρογνωμόνων, συμπεριλαμβανομένης της Inter-Agency Standing Committee (IASC) και της Sphere Project.
Οι πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας αποτελούν μια εναλλακτική λύση αντί της ψυχολογικής αποφόρτισης.
Το 2009, η ομάδα ανάπτυξης κατευθυντήριων γραμμών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), στο πλαίσιο του προγράμματος δράσης για την ψυχική υγεία, αξιολόγησε τα στοιχεία για την παροχή πρώτων βοηθειών ψυχικής υγείας και ψυχολογικής αποφόρτισης.
Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να προσφέρονται πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας, και όχι ψυχολογική αποφόρτιση, σε άτομα που εκδηλώνουν έντονη δυσφορία, αφότου έχουν προσφάτως βιώσει ένα τραυματικό περιστατικό.
Αυτός ο οδηγός δημιουργήθηκε με σκοπό την ύπαρξη κοινώς αποδεκτών εργαλείων στην παροχή πρώτων βοηθειών ψυχικής υγείας σε χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Οι πληροφορίες που παρέχονται εδώ αποτελούν μόνο μία πρόταση. Θα πρέπει να προσαρμοστούν καταλλήλως στις τοπικές συνθήκες και στο πολιτισμικό πλαίσιο των ατόμων που θα βοηθήσετε.
Αυτός ο οδηγός - που εγκρίθηκε από πολλούς διεθνείς οργανισμούς- εκφράζει μία αναδυόμενη επιστήμη και τη διεθνή συναίνεση για το πώς να υποστηρίζουμε ανθρώπους αμέσως μετά την έκθεσή τους σε ιδιαιτέρως ψυχοπιεστικά γεγονότα.
Shekhar Saxena, Διευθυντής Department of Mental Health and Substance Abuse World Health Organization
Stefan Germann, Διευθυντής Learning and Partnerships, Global Health Team World Vision International
Marieke Schouten, Διευθύντρια War Trauma Foundation
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ii
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ iii
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Κατανοώντας τις Α΄ ΒΨΥ 1
1.1 Πώς επηρεάζονται τα άτομα από το ξέσπασμα μιας κρίσης; 2
1.2 Τι είναι οι Α΄ΒΨΥ; 3
1.3 Α΄ΒΨΥ: Ποιοι, πότε και πού; 4
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Πώς να βοηθήσετε με υπευθυνότητα 7
2.1 Σεβασμός ασφάλειας, αξιοπρέπειας και δικαιωμάτων 8
2.2 Προσαρμόστε, ό, τι κάνετε, στην κουλτούρα του κάθε ατόμου 9
2.3 Να είστε ενήμεροι για άλλα μέτρα αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης 11
2.4 Φροντίδα του εαυτού σας 12
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Παροχή Α΄ ΒΨΥ 13
3.1 Η καλή επικοινωνία 14
3.2 Προετοιμαστείτε - ενημερωθείτε για την κατάσταση 16
3.3 Βασικές Αρχές των Α΄ ΒΨΥ - παρατηρήστε, ακούστε και διασυνδέστε 18
3.4 Ολοκληρώνοντας τη συνδρομή σας 29
3.5 Άτομα που ενδεχομένως χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής 30
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Φροντίδα για εσάς και τους συναδέλφους σας 37
4.1 Προετοιμασία για παροχή βοήθειας 38
4.2 Διαχείριση του άγχους: Υγιείς συνήθειες εργασίας και ζωής 39
4.3 Ξεκούραση και σκέψη 40
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Εξασκηθείτε σε ό, τι μάθατε 41
5.1 Υποθετικό Σενάριο 1: Φυσικές καταστροφές 42
5.2 Υποθετικό Σενάριο 2: Βία και εκτόπιση 47
5.3 Υποθετικό Σενάριο 3: Ατύχημα 51
Πρώτες Βοήθειες Ψυχικής Υγείας: Οδηγός Τσέπης 55
Βιβλιογραφικές αναφορές και πηγές 57